|
غذا خوردن درفضا www.mtmptm.parsiblog.com
همان طور که در زمین تغذیه برای ما بسیار مهم و ضروری است در فضا هم تغذیه فضانوردان اهمیت زیادی دارد. فضانوردان در فضا هرسه وعده غذایی را دارند و غذاهای آنها از تنوع زیادی برخوردار است به طوری که در لیست غذایی آنها تا 300 نوع غذای مختلف و متنوع وجود دارد، از انواع غذاهای گیاهی و دریایی گرفته تا انواع نوشیدنی ها و دسرها. برخی ازغذاها مثل میوه ها وسبزی ها درشکل طبیعی خود مصرف می شوند و برخی دیگر نیاز به اضافه کردن آب دارند ولی تقریبا بیشتر غذاهای فضایی به صورت آماده است. همان گونه که گفتیم غذاهای فضایی شبیه به غذاهای زمینی است و بزرگ ترین تفاوت آنها در نوع بسته بندی و طراحی و نگهداری آنهاست. به علت نبودن جاذبه در فضا، غذاهایی که در فضا استفاده می شوند، باید بسته بندی محکم و مناسبی داشته باشند تا محتوای آنها خارج نشود و در فضای شاتل شناور نگردد، چرا که این خطر وجود دارد که ذرات غذایی معلق در فضا وارد بینی و ریه فضانوردان شده و برای آنها مشکلات تنفسی و ریوی ایجاد کند. اغلب غذاهای فضایی به صورت خشک و پودر شده و کاملاً استرلیزه هستند و از یک تا 3 سال در فضا قابل نگهداری اند. www.mtmptm.parsiblog.com
نمک و فلفل در فضا به شکل مایع نگهداری می شوند، چون به دلیل نبودن جاذبه فضانوردان نمی توانند نمک و فلفل را روی غذای خود بپاشند، زیرا ذرات نمک و فلفل در فضا شناور می شود و ممکن است وارد بینی و گلوی فضانوردان شود. www.mtmptm.parsiblog.com
البته در فضا یخچال یا فریزری وجود ندارد و غذاها در مخازن خاصی انبار و نگهداری می شوند. مثلاً گوشت مورد نیاز فضانوردان به دلیل این که بشدت در معرض آلودگی های میکروبی و باکتریایی قرار دارد، ابتدا پخته شده و در فویل های خاصی بسته بندی شده و سپس تحت تأثیر اشعه گاما و پرتوهای الکترونی قرار می گیرند تا امکان رشد هر گونه باکتری و میکروب در آن از بین برود. همچنین اغلب نوشیدنی ها و آبمیوه ها نیز به صورت پودر شده هستند و باید در زمان مصرف به آنها آب اضافه کرد. برخی غذاها را دهیدراته می کنند، مانند غذاهایی که برای صبحانه مورد مصرف قرار می گیرد. میوه ها و سبزی ها که باید به صورت تازه مصرف شوند در بسته های نایلونی مخصوصی قرار می گیرند که ماه ها سالم و تازه می مانند. در هرم غذایی فضانوردان همه گروه های غذایی مورد نیاز بدن، به چشم می خورد. بیشترین سهم مواد غذایی مربوط به گروه نان و غلات است و بعد از آن گروه میوه ها و سبزی ها قرار دارد و سپس گروه گوشت و لبنیات و در آخر هم گروه روغن ها و شیرینی ها که کمترین حجم را دارند. جالب است بدانید که نمک و فلفل در فضا به شکل مایع نگهداری می شوند، چون به دلیل نبودن جاذبه فضانوردان نمی توانند نمک و فلفل را روی غذای خود بپاشند، زیرا ذرات نمک و فلفل در فضا شناور می شود و ممکن است وارد بینی و گلوی فضانوردان شود. نکته دیگر این که در غذاهای فضایی عنصر آهن زیادی وجود ندارد به این دلیل که در فضا گلبول‌های قرمز خون در بدن فضانوردان به دلیل نبودن جاذبه سرعت عملکرد و فعالیت چندانی ندارند و لذا بدنشان نیاز به عنصر آهن چندانی ندارد. نکته آخر این‌که بد نیست بدانید که مزه غذاها در فضا بسیار متفاوت تر از زمین است. علت آن است که چون بخشی از مزه غذا با سیستم بویایی و از طریق بینی حس می شود، در فضا به دلیل نبودن جاذبه، بوی غذاها به بینی فضانوردان کمتر می رسد و لذا آنها نمی توانند مزه غذاها را به درستی درک کنند و شاید به همین دلیل است که می گویند غذاهای فضایی بی مزه اند و طعم خوبی ندارند. www.mtmptm.parsiblog.com
خواب و استراحت در ایستگاه فضایی www.mtmptm.parsiblog.com
پس از یک کار خسته کننده و طولانی آن هم در شرایط سخت و دشوار در فضا، واقعا هیچ چیز مثل یک خواب آرام شبانه لذت بخش نیست. برعکس ما که در زمین روی رختخواب می خوابیم، فضانوردان می توانند در هر کجای شاتل که بخواهند، بخوابند مثلاً روی دیوار، روی سقف، روی میز و هر جای دیگر منتها باید خود را به آنجا محکم متصل کنند تا در زمانی که خواب هستند، شناور نشوند و به چیزی برخورد نکنند. البته آنها همچنین می توانند در کیسه‌های خواب نیز بخوابند. در هر ایستگاه چندین اتاق برای خواب و استراحت فضانوردان وجود دارد. هر اتاق دارای چند کیسه خواب و یک پنجره بزرگ است که می توان از آن مناظر بیرون فضا را مشاهده کرد. فضانوردان به طور متوسط به 8 ساعت خواب در شب نیاز دارند تا بتوانند برای روز بعد انرژی خود را تأمین کنند. راستی جالب است بدانید طبق گفته فضانوردان آنها خواب و رویا هم می بینند.
www.mtmptm.parsiblog.com
در مطلبی که فردا در همین بخش منتشر خواهد شد با چگونگی تفریح، سرگرمی و کارهای روزانه فضانوردان آشنا خواهید شد.
با ما همراه باشید...
|
